Rozpatrując zakres czynności wykonywanych w działalności spedycyjnej, należy podkreślić, iż obejmuje on ustalone czynności, które umownie dzieli się na⁴:

1. czynności wykonywane przez spedytora zwane spedycją właściwą (spedycja czysta),
2. czynności organizowane przez spedytora.

Podział oraz przykładowe czynności zaprezentowane zostały poniżej.

ZAKRES CZYNNOŚCI W DZIAŁALNOŚCI SPEDYCYJNEJ

Źródło: opracowanie własne na podstawie Marzec J., Spedycja lądowa. Warszawa: WKiŁ, 1979, s. 20–24.

SPEDYTOR W OBSŁUDZE LOGISTYCZNEJ ŁAŃCUCHÓW DOSTAW

Historycznie spedytor realizował tę część procesu wsparcia logistycznego, która dotyczyła czystej spedycji, a zatem wszelkich czynności niezbędnych w zarządzaniu transportem surowców, materiałów, wyrobów gotowych od dostawcy do klienta. Zadaniem spedytora było dbanie o bezpieczeństwo, terminowość realizowanego procesu spedycyjnego, a także wynegocjowanie stawki oraz nawiązanie współpracy z przewoźnikami dysponującymi odpowiednimi środkami transportowymi, pozwalającymi na realizację procesów transportowych dla danego ładunku.

Spedytor pełnił rolę pośrednika pomiędzy dysponentami ładunków a przedsiębiorstwami transportowymi realizującymi usługi przewozu. Jego rola zaczynała się od doradztwa i poradnictwa spedycyjnego. Zleceniodawca usługi spedycyjnej realizował natomiast wszelkie pozostałe czynności, włączając w to dystrybucję, pakowanie, konfekcjonowanie, magazynowanie, planowanie czasu wysyłki i odbioru oraz nadzór nad każdym indywidualnym procesem przewozowym. Zleceniodawca w pełni zabezpieczał niezbędne elementy systemu logistycznego takie jak: magazyn, system informatyczny, czy harmonogram wysyłek⁵.

Zatem spedytor „jest przedsiębiorcą, który zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do wysłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem, działając w imieniu własnym bądź też w imieniu swego zleceniodawcy”⁶. Warto zwrócić uwagę, iż „nie będzie spedytorem przedsiębiorca, który zajmuje się organizacją przewozu osób, albowiem czynności spedycyjne ograniczone są do usług związanych z transportem towarów”.

*4 J. Marzec, Spedycja lądowa, WKiŁ, Warszawa 1979, s. 20–24.
*5 D. Marciniak-Neider, J. Neider (red.), Podręcznik spedytora, Tom 2, PISIL, Gdynia 2011, s. 621.
*6 Tamże s. 45.