Eksport
Eksport to jeden z podstawowych procesów gospodarczych polegający na eksportowaniu (sprzedaży) towaru podmiotom z siedzibą poza granicą kraju, w którym znajduje się jej producent lub sprzedawca. Warto zauważyć, że sformułowanie „eksport” dotyczy wyłącznie sprzedaży towaru do krajów nie będących członkiem Unii Europejskiej. W przypadku państw UE mówimy o handlu wewnątrzwspólnotowym, który charakteryzuje się znacznie mniejszą ilością wymogów formalnych dla importera, czyli firmy zamawiającej towar, a także dla eksportera.
Czym jest eksport?
Terminem eksportu towarów poza UE określa się wywóz różnych dóbr poza granice kraju, w którym zostały wyprodukowane lub sprzedawane. Podczas eksportu dochodzi do dwóch podstawowych zdarzeń – wywozu usług lub produktów poza granicę kraju macierzystego, jak i import w kraju docelowym, który wiąże się między innymi z procedurą celną w ostatnim kraju członkowskim UE na drodze danego towaru. Warto wiedzieć, że eksport różni się zależnie od wolumenu sprzedaży i liczby podmiotów gospodarczych uczestniczących w tym zdarzeniu. Eksport w skali mikro odnosi się do procesu eksportu towarów przez jednego eksportera, w przypadku eksportu makro jest zupełnie inaczej. Obejmuje on bowiem procesy eksportowe całego kraju.
Preferencyjny podatek od eksportu wynosi 0%, jednak jego uzyskanie wymaga spełnienia kilku wymagań formalnych. Należy dysponować zgłoszeniem wywozowym w papierowej formie lub elektronicznym dokumentem otrzymanym z państwowego systemu obsługującego zgłoszenia wywozowe po zbadaniu jego autentyczności przez organ podatkowy. Płatnikiem podatku zawsze jest odbiorca towaru w kraju docelowym.
Trzy warunki do eksportu towarów poza terytorium Unii Europejskiej
Nie wszyscy przedsiębiorcy wiedzą, że do eksportu z Polski dochodzi wyłącznie po jednoczesnym i bezsprzecznym spełnieniu wszystkich trzech warunków zawartych w odpowiedniej ustawie o eksporcie towarów poza granice terytorium Unii Europejskiej. Brak spełnienia jednego z tych warunków sprawia, że wedle obowiązującego prawa czyn nie jest eksportem.
Pierwszym czynnikiem determinującym eksport jest sprzedaż towaru podmiotom z siedzibą poza Unią Europejską. To podstawowy czynnik, który rozróżnia eksport od handlu wewnątrzwspólnotowego. Drugim jest potwierdzenie wywozu przez odpowiedni Urząd Celny, znajdujący się na granicy Unii Europejskiej, a trzecim proces dostawy odpłatnej. Innymi słowy eksportem nie jest przekazanie towaru poza granice Unii Europejskiej pod jakąkolwiek inną postacią, niż odpłatna.
Czym jest dostawa wewnątrzwspólnotowa?
Wewnątrzwspólnotowa Dostawa Towarów (WDT) to proces sprzedaży i wywozu towaru poza granicę kraju do innego państwa z siedzibą na terytorium Unii Europejskiej. Co ciekawe jednak, podobnie jak przy eksporcie, tak również w WDT należy spełnić dwa podstawowe warunki stawiane przez odpowiednią ustawę, które klasyfikują ten proces w odpowiedni sposób. Odbiorca (nabywca) musi być podatnikiem zarejestrowanym w kraju członkowskim UE, sprzedawca z kolei musi posiadać działalność gospodarczą. W założeniu bowiem, WDT to handel między przedsiębiorcami z odrębnych krajów, dlatego sprzedawca musi także być zarejestrowanym płatnikiem VAT UE i nie korzystać ze zwolnienia z tego podatku pod jakąkolwiek postacią. To wymóg, o którym zapomina wielu przedsiębiorców. Do wewnatrzwspólnotowej dostawy towarów dochodzi w momencie wystawienia faktury przez sprzedającego, a obowiązek podatkowy leży po stronie adresata w kraju docelowym.
Eksport sposobem na rozwój
Podstawową zaletą eksportu towarów poza UE jest możliwość dalszego rozwoju przedsiębiorstwa poprzez między innymi uzyskanie kolejnych rynków zbytu na towar lub usługę. Szczególnie często przedsiębiorcy borykają się z problemem zmniejszonego popytu na produkowane dobra na skutek przesycenia rynku lub przez brak osób znajdujących się w optymalnej sytuacji materialnej w kraju macierzystym. Otwarcie się na nowe rynki spoza Unii Europejskiej bardzo często prowadzi do znacznego wzrostu osiąganych dochodów, lecz proces ten wymaga stosunkowo dużych inwestycji i czasochłonnego rozeznania w miejscu docelowym.
Kolejną zaletą eksportu z Polski jest możliwość zmiany cen w zależności od rynku zbytu. Atut ten jest najlepiej widoczny w przypadku państw słabo rozwiniętych, w których koszty produkcji są na bardzo niskim poziomie. Wówczas eksport towarów poza UE do krajów nieco zamożniejszych może zwiększyć dochody nawet kilkukrotnie, przy zachowaniu podobnych cen produkcji.
Warto także wiedzieć, że eksport to proces mający bardzo pozytywny wpływ na działanie całej państwowej gospodarki na wielu polach, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio. Eksport przyczynia się między innymi do poprawy bilansu płatniczego wskutek wspierania krajowej waluty, a także do zwiększenia liczby miejsc zatrudnienia. Wiedzą o tym doskonale władze każdego kraju, które wspierają proces eksportu towarów i usług poza Unię Europejską poprzez różnego typu dopłaty dla przedsiębiorców czy zastosowanie zerowego podatku.
Eksport a import – podstawowe różnice
Co to jest eksport? To proces polegający na wywozie towarów poza granicę Unii Europejskiej, importem nazywamy z kolei wprowadzenie produktów spoza Unii Europejskiej do obrotu na rynku wewnętrznym. Oznacza to, iż po stronie importera leży wiele różnych wymagań formalnych, które należy bezwzględnie spełnić podczas procedury celnej. Procedura może być uproszczona lub normalna, znana także jako ogólna. Podczas procedury ogólnej należy dokonać wpłaty podatku VAT bezpośrednio do danego urzędu celnego lub zewnętrznej firmy realizującej proces odprawy, np. przewoźnika lub spedytora, w przypadku procedury uproszczonej należy wykazać VAT po obu stronach (zakupu oraz sprzedaży).
Podstawowym dokumentem wystawianym podczas importu towarów spoza UE jest między innymi SAD, czyli jednolity dokument administracyjny, który stanowi uniwersalny formularz na temat wszystkich procedur celnych dotyczących danego towaru. Dokumentem używanym podczas zgłoszeń celnych za pośrednictwem internetu (elektroniczne) jest PZC, czyli Poświadczone Zgłoszenie Celne.