Giełda transportowa a stały kontrakt logistyczny
Firmy z branży transportowej analizując zmienne na poziomie mikroekonomicznym w swojej działalności transportowej podejmują decyzję min. dotyczącą wyboru zarówno giełdy transportowej jak i stałego kontraktu transportowego.
Niezależnie czy firma logistyczna działa w ramach giełdy transportowej czy realizuje zlecenia dla wybranych kontrahentów, celem ostatecznym jest realizacja zlecenia transportowego (całość złożonego procesu kończącego się przywiezieniem towaru do miejsca docelowego i właściwym go rozliczeniu zgodnie z obowiązującym prawem).
W poniższym artykule opiszemy w skrócie zarówno walory giełdy transportowej jak i specyfiki relacji w ramach kontraktu transportowego. Autor niniejszego artykułu w syntetyczny sposób przedstawia dwa sposoby nawiązywania relacji w branży TSL oraz zastanowi się czy nie istnieje rozwiązanie, które posiada zarówno cechy giełdy transportowej, ale umożliwia realizację zleceń specyficznych dla określonego klienta w ramach stałego kontraktu bez konieczności jej upubliczniania.
Wymogi, specyfika załadunku i zlecenia transportowego
Specyfika załadunku na rynku transportowym charakteryzuje się dużą złożonością nie tylko samego procesu związanego z rodzajem transportu, ale również jego wymogów. Zawężając do samego transportu drogowo-samochodowego (abstrahując od morskiego, kolejowego, lotniczego) jest to przewóz o wymogach formalnych, bez spełnienia których przewóz towarów mógłby być niezgodny z prawem lub niebezpieczny.
Prawo transportowe reguluje wiele wątków i systematyzuje je aby wypracować normy i standardy, które powinny być przestrzegane przez uczestników rynku. Normy prawne są ustrukturalizowane w aktach prawa międzynarodowego i krajowego a każdy przedsiębiorca chcący wykonywać działalność zarobkową powinien je znać i przestrzegać.
Wymogi realizacji zlecenia logistycznego zależą od rodzaju transportu, czasu dostawy i właściwości samego towaru. Uczestnicy rynku transportowego często mają określone, niestandardowe towary, które wymagają specyficznych warunków transportu i dlatego też nawiązują relacje na zasadzie kontraktu logistycznego z wybranymi kontrahentami. Inni częściej mając standardowy rodzaj towaru (np. na paletach) wybierają giełdę transportową.
Takie podejście jeszcze kiedyś można było zauważyć przy wyborze sposobu realizacji zlecenia ogistycznego, jednakże aktualne giełdy transportowe mają w swojej ofercie wybór kontrahenta pod kątem wielu złożonych zmiennych, co umożliwia optymalizację i przyspiesza wybór partnera w relacji transportowej. Jest to możliwe, dzięki przejściu na rozwiązania webowe. Nowe systemy teleinformatyczne umożliwiają ograniczenia wąskich gardeł takich jak: specyfika samego towaru (chłodnia, towar ciężki, towar ulegający łatwemu uszkodzeniu, farmakologia, transport wielkogabarytowy, etc.) czy też wiarygodność kontrahenta.
W przeszłości dominowała świadomość oparta o to, że jeśli mamy przewóz standardowego ładunku opartego o rozwiązanie paletowe to najlepiej skorzystać z giełdy transportowej. Przewozy standardowe stanowią większą część całości przewożonego towaru na rynku. Nie jest zatem tajemnicą, że wraz z rozwojem samej giełdy transportowej - pod kątem ilości kontrahentów jak ich złożoności - nastąpił także rozwój pod kątem doboru specyficznych wymagań przewożonego towaru (wielkości - np. wielkogabarytowe, bezpieczeństwa - np. cysterny z cieczą niebezpieczną, właściwości termicznych np. chłodnie, adr’y, częstotliwości i dystansu przewożonego towaru).
W sytuacji kiedy nasz ładunek wymaga przewozu częstego i w dużych ilościach - do tej pory - najczęściej korzystano ze stałych zleceń transportowych, ponieważ przeszukiwanie ofert giełdy transportowej pod kątem konkretnego wymogu wydawało się do tej pory stratą czasu.
Jak łatwo wywnioskować przy stałym transporcie, do tego samego miejsca docelowego, logicznie uzasadnione jest poszukiwanie stałych relacji bez konieczności poszukiwań nowych kontrahentów. W innym przypadku kiedy towar jest przewożony w zmiennym czasie, do różnych miejsc i o różnych wolumenach częściej przedsiębiorcy z rynku TSL wybierają giełdę transportową.
Polska - jak wykazują liczne raporty - jest liderem w Europie pod kątem ilości, wolumenu czy też przemierzonych kilometrów na rynku transportowym, to też polska giełda transportowa z czasem wypełnia specyficzne wymogi logistyczne czy też wręcz niszowe potrzeby nie tylko na rynku krajowym.
Ilość użytkowników korzystających z giełdy transportowej oraz prawidłowe wypełnienie specyfiki oferty umożliwia realizację zleceń transportowych nawet przy specyficznych wymogach np. windy podnośnikowe montowane na naczepach aby móc rozładować na różne wysokości ramp w niemal wszystkich krajach unii europejskiej.
Jednym z wątków branych pod uwagę czy wybrać giełdę transportową czy zlecenie transportowe jest również wiarygodność i uczciwość nie tylko zleceniodawcy, ale również samego zleceniobiorcy.
Ryzyko na giełdzie transportowej a zlecenie stałe
Utarło się w przekonaniu, że z racji dużej ilości podmiotów występujących na giełdzie transportowej jest ryzyko, że nawiążemy relację niekoniecznie z uczciwym użytkownikiem giełdy transportowej. Aby zminimalizować tego typu przypadki, na giełdach mamy możliwość oceny relacji i na podstawie ocen zbiorczych możemy wybrać wiarygodną firmę przewozową. Innym powodem wyboru stałego zlecenia mogą być niższe stawki obowiązujące na rynku - z racji występowania dużej ilości podmiotu i konkurencji cenowej. Stały kontrakt i jego cena jest ustalana w ramach umowy i nie jest weryfikowany na bieżąco, jak to przy korzystaniu z rozwiązań giełdowych.
Giełda transportowa - równowaga i płatności
Często można słyszeć opinie o giełdzie transportowej, że brakuje równowagi między uczestnikami rynku TSL, gdzie występuje np. więcej spedytorów (pośredników) aniżeli wskazuje to bieżąca potrzeba rynku transportowego. Stałym elementem - podnoszonym przez niektórych użytkowników giełdy transportowej - są wydłużone terminy płatności przez uczestników transakcji czy cena za abonament.
W kwestii długości płatności orężem jest opinia, zaś ceny na giełdzie transportowej np. trans.eu są zróżniocowane i zależne od wielkości uczestniczącego podmiotu jak i długości umowy abonamentowej.
Giełdy transportowe podobnie jak inne platformy często robią promocje, obniżki i dają np. możliwości testowania giełdy przed samym zakupem.
Konkludując firmy logistyczne wybierają stałe zlecenie transportowe w obawie przed:
- brakiem zaufania do nowych kontrahentów
- wydłużonymi terminami płatności
- kosztem korzystania z giełdy w ramach stałego abonamentu
Giełda transportowa a zlecenie - na dłuższe i krótsze relacje?
Dominuje przekonanie, że giełda transportowa nadaje się do jednorazowych, krótkotrwałych relacji biznesowych gdzie gwarancja jakości jest ryzykiem uczestników giełdy, którą ograniczyć można przy korzystaniu z opinii.
Z drugiej zaś strony trwała relacja umożliwia nawiązanie relacji według specyficznych wymogów samych kontrahentów jak i całości procesu logistycznego w ramach umowy cywilno-prawnej (co oczywiście wiąże się z kosztami prawnymi). Daje to podstawę do realizacji wymogów zgodnych z umową i pewność zapisów umowy oraz ewentualnych roszczeń w przypadku ich naruszenia jednego z kontrahentów.
Umowa cywilno-prawna jako zabezpieczenie procesu logistycznego
W kwestii praktyki dochodzeń swoich praw w ramach podpisanej umowy należy zaznaczyć, że jak pokazują szacunki w 2021 r. , średni czas postępowania sądowego wynosi 7,1 miesiąca w pierwszej instancji i jest dłuższy od 3 miesiące niż w roku wcześniej. System sądowy w Polsce zatem rodzi ryzyko późnego rozstrzygnięcia sprawy i wydania werdyktu, co ie jest bez znaczenia np. przy utrzymania płynności finansowej zwłaszcza dla mniejszych podmiotów.
Ceny spotowe na giełdzie transportowej
Innym aspektem, który często jest podnoszony przy wyborze stałego zlecenia transportowego jest zjawisko cen spotowych na giełdach transportowych.
Ceny są zróżnicowane w krótkim horyzoncie czasowym i cena spotowa zależna jest od wielu zmiennych: brak równowagi między uczestnikami TSL (przewaga zleceniodawców lub zleceniobiorców usługi transportowej), sezonowość.
Jak łatwo się domyśleć umowa długoterminowa może te elementy “wypłaszczyć ceną” (biorąc pod uwagę np. sezonowość czy przestoje).
Zdarzenia losowe w transporcie drogowym
Należy jednak zaznaczyć, że obecne czasy związane są:
- z rygorami sanitarnymi
- załamaniem łańcuchem dostaw
- zmianami na poziomie krajowym (zmiany prawne)
- zmiany prawa międzynarodowego (np. pakiet klimatyczny)
- czynniki związana z konflikatmi zbrojnymi
Trudne czasy nie tylko pod kątem ustalenia cen stałych, ale również dochodzenie ewentualnych roszczeń, ponieważ można je zaklasyfikować jako zdarzenia losowe, nie dające się przewidzieć w czasie obowiązywania stałego kontraktu logistycznego. W rezultacie - co daje nam wyróżnik przy umowach stałych w zmieniającym się otoczeniu - może okazać się jego wadą. Niemożność prognozowania dojmujących zdarzeń może okazać się poważną barierą przy wchodzeniu tylko w długoterminowe relacje.
Trwałe, specyficzne relacje są potrzebą zrównoważonego rynku, dlatego naprzeciw wychodzą nowe rozwiązania opierające się na przesłankach i możliwościach teleinformatycznych giełdy jak cechach stałej współpracy w ramach umowy zlecenia transportowego.
Zaufanie zdobyte przez wiele lat owocnej współpracy jest gwarantem stałości, dlatego stworzone narzędzie jakim jest prywatna giełda transportowa okazuje się być rozwiązaniem szytym na miarę. W odróżnieniu od tradycyjnej giełdy transportowej, giełda prywatna jest fundamentem pod tworzenie swojej własnej, zamkniętej wirtualnie przestrzeni gdzie relacje są z tylko wybranymi uczestnikami rynku TSL.
Prywatna giełda - zalety kontraktu stałego i możliwości teleinformatyczne giełd
Prywatna giełda transportowa zawierając ograniczoną i wybraną ilość podmiotów, do których kontrahent ma zaufanie daje przewagę, nie tylko w czasie podejmowanych zleceń transportowych, ale również w ewentualnym ryzyku, które jest ograniczone jak przy relacji z nieznaną firmą transportową.
To co jest dodatkową przewagą nad tradycyjną giełdą transportową, jest możliwość ukrycia specyfiki transportu przed konkurencją. Okazuje się, że nie zawsze dostęp do szerokiej wiedzy jest korzyścią, czasami korzystniejsze będzie ukrycie przewożonego towaru przed świadomością konkurencji. Prywatna giełda to wirtualna przestrzeń tylko dla wybranych - przez podmiot - uczestników zlecenia transportowego.
Konkludując prywatna giełda transportowa zapewnia z jednej strony szybkość, bezpieczność transakcji, uczestnictwo z zaufanymi przewoźnikami, wykluczenie z puli publicznych ofert z drugiej zaś strony nowoczesne rozwiązania teleinformatyczne wypracowane przez lata w ramach rozwoju samej platformy online.
Nowe czasy nowe rozwiązania - poznaj prywatną giełdę transportową
Prywatna giełda transportowa jest nowym podejściem do zawierania transakcji między wąską grupą kontrahentów, którzy mają do siebie zaufanie i chcą pracować ze sobą, ale także potrzebują korzystać z zaawansowanych rozwiązań teleinformatycznych dedykowanych dla rynku TSL a będących częścią giełdy transportowej online.
Niezwykle ważna zmienną dotyczącą prywatnej giełdy transportowej jest fakt kompatybilności z aplikacją mobilną.
O przewadze konkurencyjnej na rynku - nie tylko transportowym - świadczy fakt posiadania unikalnej wiedzy, know how, czy też wypracowanej relacji biznesowej z danym kontrahentem. Zatem każda firma transportowa ma swój unikalny model, który umożliwia uczestnictwo na rynku TSL, niektóre z nich chcąc uzyskać przewagę konkurencyjną chronią swój model biznesowy unikając podejścia inkluzywnego.
Firma z podejściem kontraktowym a chcąca zoptymalizować proces zlecenia transportowego przy zastosowaniu prywatnej giełdy transportowej, może zaprosić zaufanych kontrahentów i w pełni korzystać z bogatej możliwości jaką daje tradycyjna giełda transportowa. W przypadku korzystania z prywatnej giełdy nie potrzeba już korzystać z telefonów, sms, faksów, maili co pozwala organizacji na zwiększenie transparentności, szybkości a co za tym idzie wpływa zasadniczo na koszty prowadzenia działalności transportowej.
Cechy giełdy prywatnej i zasady działania - podsumowanie
Firma transportowa w ramach działalności transportowej zaprasza przewoźnika, z którym chce współpracować i jeśli spełniają kryteria i wymogi bezpieczeństwa nawiązuje relacja z dala od wiedzy innych uczestników rynku TSL. Twoja grupa zaufanych przewoźników dostaje ofertę transportową, dzięki czemu proces decyzyjny jest szybki a ryzyko finansowe czy też związane z procesem logistycznym zminimalizowane. Jak wcześniej wspomniano prywatna giełda transportowa działa z aplikacją mobilną, dzięki czemu nie ma potrzeby korzystania z komputera, a oferta transportowa jest widoczna w czasie rzeczywistym na telefonach komórkowych przewoźników co w bezpośredni sposób wpływa na szybkości odpowiedzi i realizacji zlecenia transportowego.
Zobacz również film o nowej prywatnej giełdzie transportowej:
Więcej o prywatnej giełdzie transportowej:
- prywatna giełda transportowa
- blog - nowa prywatna giełda transportowa Trans
- premiera giełd transportowych
- giełda prywatna jako wynik potrzeby rynku TSL