WYSTĄPIENIA PUBLICZNE
W dobie social media, gdzie każdy ma platformę do wyrażenia swojej opinii, umiejętność skutecznego przekazywania informacji jest bardziej ceniona niż kiedykolwiek wcześniej. Aby skutecznie dotrzeć do swojego odbiorcy, trzeba wciąż rozwijać swoje umiejętności prezentacji. Jak zrobić to skutecznie? Odpowiedź może Cię zaskoczyć.
Jednak dla wielu osób wystąpienia publiczne są jednym z najbardziej stresujących doświadczeń. Czy to strach przed popełnieniem błędu, czy obawa przed oceną - wiele czynników może przytłoczyć mówcę. Kluczem do przezwyciężenia tych obaw jest nie tylko zrozumienie technik przemawiania, ale także praktykowanie ich.
1. Krok do samodoskonalenia: nagraj siebie!
Jest to rada, która często spotyka się z oporem. Widok siebie w nagraniu może być niekomfortowy. Ale to właśnie nagrywanie jest jednym z najszybszych sposobów na zrozumienie, jak inni widzą i słyszą nasze wystąpienia.
2. Ton Twojego głosu
Kiedy słuchamy nagrania z naszym udziałem, często myślimy: "Czy tak brzmi mój głos?". Większość z nas nie lubi tonu własnego głosu, ale pozostaje nam to zaakceptować. Zamiast tego powinniśmy skupić się na analizie tego, co słyszymy. Jak inni odbierają mój głos? Czy jest jednostajny, czy potrafię go dostosować tak, by akcentować pewne kwestie i wyraźnie artykułować? Czy jestem zrozumiały?
Zwrócenie uwagi na pracę z głosem może być fascynującym elementem wystąpienia publicznego. Poprzez umiejętne modulowanie głosu, możemy zwracać uwagę na kluczowe punkty. Pauzy dają nam chwilę na zastanowienie się, a także pozwalają publiczności przyswoić informacje. Ale wiele osób boi się chwili ciszy, choć jest ona niezbędna w odpowiednich momentach.
Podczas przesłuchiwania nagrania, prawdopodobnie zauważysz też pewne nawyki mowy, takie jak "eee", czy też powtarzające się frazy. Ważne jest, by być ich świadomym i starać się je eliminować. Zwróć też uwagę na jakość dźwięku - czy mikrofon był odpowiednio ustawiony? Czy oddychanie lub inne dźwięki nie zakłócają nagrania?
3. Twoja pozycja mówi więcej niż myślisz
Sprawdź swoją obecność na scenie. Czy Twoje ruchy są płynne i naturalne, czy wydają się mechaniczne? Zastanów się, czy utrzymujesz kontakt wzrokowy z publicznością czy skupiasz się na innych aspektach otoczenia. Jak prezentujesz się w miejscu, w którym stoisz? Czy Twoja postawa emanuje pewnością siebie, czy może chowasz się, zamykając się w sobie? Kluczowe jest to, aby nasza postura była autentyczna dla naszych słuchaczy.
Jeśli korzystasz z podpórki, takiej jak stolik, to czy czujesz się swobodnie opierając się o niego? Najważniejsze, żebyś nie sprawiał wrażenia, jakbyś czekał na autobus czy przyszedł na krótką przerwę.
4. Gestykulacja – drugi język mówienia
Występując publicznie, trudno jest zachować naturalność, zwłaszcza gdy w jednym dłoni trzymamy wskaźnik, a w drugim mikrofon. Wydaje się jeszcze bardziej skomplikowane, kiedy podczas prezentacji korzystamy z laptopa. Idealnym rozwiązaniem byłby mikrofon z klipsem, choć nie zawsze mamy do niego dostęp. Jakie elementy naszej gestykulacji są kluczowe? Kluczem jest bycie sobą. Często mamy pewne nawyki ruchowe, które uwydatniają się pod wpływem stresu, i o których nie mamy pojęcia.
5. Kontakt wzrokowy
Inny ważny element to spojrzenie. Różni eksperci mają odmienne podejścia, ale celem jest nawiązanie połączenia z publicznością. Każda osoba w audytorium powinna odczuwać, że jest integralną częścią twojego wystąpienia. Warto zwrócić uwagę zarówno na tych w centralnej części sali, jak i na tych, którzy siedzą na skraju czy w tylnej części. Jedną z metod jest staranne i spokojnie przesunięcie spojrzeniem po wszystkich słuchaczach, od jednego końca do drugiego, zwracając specjalną uwagę na tych, którzy siedzą na krańcach sali. Inna metoda polega na podziale audytorium na segmenty, na przykład trzy, i poświęcaniu każdemu z nich równomiernego czasu. Uważam, że sprawdza się to szczególnie w większych pomieszczeniach o półokrągłym układzie.
6. Postaw sobie wyzwanie
Jak zdobyć kontrolę nad swoim wystąpieniem? Zacznij od podstaw: nagraj swoją prezentację i zastanów się nad nią. Bądź dla siebie jednocześnie wsparciem i krytykiem. Określ dokładnie, które elementy wymagają poprawy. Zapisz je precyzyjnie i ustal ich hierarchię. Kluczowe jest, aby nie przytłaczać się zbyt wieloma zadaniami na raz. Kiedy ponownie staniesz przed publicznością, skup się na korygowaniu jednego wybranego elementu. Staraj się nie rozpraszać na zbyt wiele rzeczy jednocześnie, aby nie stracić z oczu głównego przekazu prezentacji. Dbaj o swoją koncentrację i podejmuj świadome decyzje. Zanim zaprezentujesz się na żywo, przeprowadź próbne wystąpienie. Jeżeli chcesz popracować nad tonacją głosu – mów do siebie podczas jazdy samochodem. Jeśli nad chodzeniem – praktykuj przed lustrem, a jeśli chodzi o gesty - zwracaj uwagę na niecodzienne ruchy i stawiaj czoła złym nawykom również w codziennych sytuacjach. Obserwacja reakcji słuchaczy jest równie ważna. Pewne rzeczy mogą Ci umknąć w trakcie mówienia. Odbiór publiczności pomoże Ci się doskonalić.
7. Klucz do sukcesu?
Przygotowanie. Przed każdym wystąpieniem publicznym - ćwicz. Przed lustrem, na głos mów to co chcesz powiedzieć. Przed samym wyjściem na scenie zrób kilka ćwiczeń - poczytaj łamańce językowe - by rozgrzać aparat mowy. Wszystko to rób na głos, w różnym tempie. Nawodnienie organizmu jest również bardzo ważne. Zadbaj o nawodnienie przed postaraj się, by szklanka wody była również podczas Twojego wystąpienia. Na samo wystąpienie ubierz się wygodnie, by ubranie nie ograniczało Ci ruchów. Jeśli masz długie włosy, warto je związać, by nie przeszkadzały Ci, nie zasłaniały twarzy. Zastanów się przed wystąpieniem, również czy chcesz mikrofon do ręki czy “nagłowny”. Sprawdź przed wystąpieniem miejsce, sprawdź, z której strony się wychodzi na scenę, gdzie będzie siedziała publiczność - takie drobne elementy mają ogromne znaczenie. Jeśli masz prezentację w Powerpoincie - sprawdź czy się wyświetla, czy wszystko jest widoczne na wyświetlanym ekranie. Warto również swoje wystąpienie przygotować odpowiednio dla danej godziny. Inaczej uczestnicy będą mieli uwagę o 09:00 rano, a inaczej przed 18:00.
Działaj!
Rozwój umiejętności prezentacyjnych to ciągły proces. Pamiętaj, że nawet najbardziej doświadczeni prelegenci zawsze mają pole do poprawy. Dlatego warto regularnie nagrywać swoje wystąpienia i analizować je. Aby doskonalić swoje wystąpienia, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów. Po pierwsze, nagrywanie własnego wystąpienia pomoże zobaczyć, jak jesteśmy postrzegani przez innych i pozwoli na samodzielną analizę, pytając siebie: „Czy brzmiałem tak, jak myślałem?”. Następnie, praca nad tonem głosu polega na akceptacji własnego brzmienia, analizie modulacji i unikaniu nawyków mowy, które mogą rozpraszać. Ponadto pewność siebie i autentyczność przekazu można osiągnąć poprzez świadomą postawę i wykorzystywanie przestrzeni sceny. Ważne jest również unikanie nadmiernych czy niepotrzebnych ruchów podczas gestykulacji oraz zwracanie uwagi na nawyki, które mogą się wzmocnić pod wpływem stresu. Utrzymywanie kontaktu wzrokowego jest kluczowe do tworzenia więzi z publicznością poprzez spojrzenie, uwzględniając przy tym wszystkie segmenty audytorium, w tym osoby siedzące na krańcach. Kluczem do sukcesu jest ciągłe doskonalenie się, samoświadomość i gotowość do adaptacji na podstawie feedbacku. Regularne analizowanie i poprawianie własnego wystąpienia, wprowadzanie świadomych zmian oraz otwartość na opinie publiczności są niezbędne do osiągnięcia mistrzostwa w wystąpieniach publicznych.
Źródło: Wychowaniec P., Wystąpienia publiczne – moje refleksje i inspiracje. Część IV, www.linkedin.com, [dostęp: 23.10.2023].