CAF – zmienny dodatek walutowy
Prowadzenie wyceny przewozu z pewnością nie jest tak proste, jak mogłoby się wydawać. Z zasady zmienność kursu walut prowadzi między innymi do pojawienia się wyraźnej dezorientacji związanej z tym, jak działa dany importer. Tzw. dodatki frachtowe są naliczane przez firmy spedycyjne – te zaś są wykorzystywane w celu zrównoważenia wszelkiego rodzaju zmiennych kosztów, jakie są ponoszone przez firmy w trakcie przewozu. Jedną z najistotniejszych kwestii, o których warto, aby Państwo pamiętali, jest zmienność cen ropy oraz wspomniane wcześnie zmiany kursu walut. Naliczenie opłat wiąże się z konkretnymi mechanizmami, których zrozumienie pozwala na lepsze, pełniejsze poznanie przyczyn tego, jaka jest finalna cena przewozu towarów.
CAF dodatek walutowy – jak zrobić?
Przede wszystkim należy się zastanowić nad tym, co wyróżnia CAF, zmienny dodatek walutowy. Jak zrobić go odpowiednio? Przede wszystkim we wskazaniach zawierania umów transportowych konieczne jest wskazanie, że wylicza się różnice oparte na różnicach kursowych dotyczących każdego bieżącego metru długości pojazdu. Jest to związane np. z transportem morskim, ale i nie tylko. Z zasady polega to na wskazywaniu struktury kosztów, w których określa się dokładny udział kosztów spedycyjnych oraz logistycznych w stosunku do pełnej wartości kosztów. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby wartość ta wynosiła np. 0%, co oznacza, że nie będzie to generować dodatkowych kosztów.
CAF – dodatek walutowy
Jak w praktyce określa się CAF? Dodatek walutowy jest dodawany do podstawowej stawki obowiązującej w przypadku frachtu morskiego. Z zasady jest on ustalany raz na wskazany czas, aby wyrównać w ten sposób ewentualne straty związane ze zmianami, które mają miejsce na rynku walut. Co do zasady przyjęło się ustalać jego wartość raz na dany miesiąc. Jest to o tyle istotne, że dzięki temu możliwe jest zadbanie o stabilną wiedzę związaną z tym, jakie ewentualne dodatkowe opłaty mogą dotknąć osoby korzystające z usług transportu towarów. CAF, czyli Currency Adjustment Factor to zmienny dodatek walutowy wprowadzony przez spedytorów w ściśle określonym celu.
Dlaczego spedytorzy stawiają na CAF?
Currency Adjustment Factor ma przede wszystkim dać możliwość najpełniejszego kontrolowania zarówno zysków, jak i strat związanych z wahaniem się kursów walut na światowych giełdach. Z zasady to właśnie CAF ma na celu choćby częściowe pokrycie kosztów ponoszonych przez spedytora, który rozlicza się z podmiotami działającymi na międzynarodowym rynku transportowym. Jeśli ktoś świadczy usługi w ramach np. jednego obszaru walutowego, czynnik ten nie ma większego znaczenia. Jeśli jednak transport przebiega na terenie kilku specyficznych rynków walutowych, zmienność wartości rynkowej danej monety może być niezwykle istotna.
Dostrzegą to w szczególności ci spośród Państwa, którzy zdecydują się na transport towarów np. pomiędzy Polską, Niemcami a Wielką Brytanią. Na terenie tych trzech państw obowiązują trzy różne waluty, a ich zmienność jest dobrze znana. Choć wartości walut zmieniają się z dnia na dzień, zazwyczaj spedytor stawia jednak na to, aby w ramach miesięcznych wskazań określać CAF. Dodatek walutowy dzięki temu nie podlega tak gwałtownym zmianom, co jest szczególnie cenne dla klientów takich firm transportowych.
Jak wygląda naliczanie dodatku w ramach CAF?
Z zasady firmy naliczają dodatek na podstawie własnej, indywidualnej metodologii. Istotne jest zastrzeganie sobie prawa do zmiany opisu funkcjonującego dodatku CAF. Warto przy tym zaznaczyć, że stawka ta może być nawet ujemna. Co się dzieje w takiej sytuacji? Przede wszystkim stawka frachtowa ulega pomniejszeniu. Co za tym idzie, klient korzystający z usług firm transportowych na arenie międzynarodowej nie musi być wyłącznie stratnym na funkcjonowaniu dodatku walutowego CAF.
Kurs bazowy
Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na to, że firma transportowa raz na jakiś czas wskazuje konkretny kurs bazowy. Zazwyczaj robi to w odniesieniu do średniej wartości kursów z ostatnich kilku miesięcy. Dzięki określeniu kursu bazowego możliwe jest porównanie go z kursem aktualnym. Przy tym oczywiście uwzględnia się indywidualnie dobrane i dopracowane współczynniki. Ostatecznie otrzymuje się wartość CAF, która obowiązuje w danym, ściśle określonym czasie.
Jak wygląda CAF w transporcie w praktyce?
Kurs walut jest kluczowy, jeśli planujemy transportować towary z zagranicy lub chcemy zająć się wysyłką tego typu towarów. Co więcej, dotyczy to nie tylko wielkich firm planujących poważny transport towarów, ale również i tych, którzy stawiają na interesujące zakupy detaliczne. O ile pewne zmiany są szczególnie korzystne np. dla konsumentów, nie zawsze podobają się one firmom transportowym. Przykładem może być zmniejszenie się wartości dolara i umocnienie złotówki. Dlaczego? Z zasady ceny usług na rynku transportu międzynarodowego są wyrażane w funtach, dolarach lub w euro. Dla krajowych firm TSL oznacza to ponoszenie kosztów w złotówkach. Z tego powodu też siła złotówki bezpośrednio przekłada się na to, że firmy te są w niekorzystnej sytuacji. Nic więc dziwnego, że stawia się na rozwiązania waloryzujące, które dotychczas były stosowane w transporcie lotniczym oraz morskim.
Przejście CAF do transportu drogowego
W początkowej części artykułu wspomnieliśmy Państwu o CAF w odniesieniu do stawki frachtowej transportu morskiego. Z zasady bowiem właśnie w tej przestrzeni szczególnie korzystne było stawianie na to rozwiązanie. W praktyce jednak transport międzynarodowy korzysta z tego typu rozwiązań również w przypadku dróg. Coraz więcej grup transportowy postawiło na tego typu rozwiązania, aby w ten sposób zapobiec obniżeniu rentowności prowadzonych działań transportowych. Zmiana wartości cen poszczególnych usług transportowych jest oparta przede wszystkim na arytmetycznej średniej kursów NBP z konkretnego okresu o liczeniowego. Warto przy tym zwrócić uwagę na to, że stosunek warto do cen bazowych jest korygowany tak, aby faktycznie uwzględniał wpływ zmian kursowych na ponoszone koszty działań spedycyjnych.
Jak policzyć CAF?
W tym miejscu warto pochylić się nad tym, jak można obliczyć wartość CAF. W tym celu trzeba znać wartości:
- KB – czyli średni roczny kurs sprzedaży danej waluty w określonym roku.
- KM – średni miesięczny kurs waluty obcej, który jest liczony na podstawie kursów ogłoszonych przez Narodowy bank Polski w rannym miesiącu.
- W – wartość procentowa ustalana dla danego okresu.
Następnie warto zastosować następujący wzór: CAF= (KB-KM) x W/KB.
Na podstawie tego wzoru może z powodzeniem wyjść, że stawka CAF przyjmuje np. wartości ujemne. To zaś z powodzeniem prowadzi nas do liczenia CAF i uwzględniania tej wartości przy ostatecznym rozliczeniu firmy transportowej z klientem.
Zmienność transportu – czy obowiązuje tylko CAF?
Co do zasady wartości usługi transportowej nie są zależne wyłącznie od tego, jaką wartość CAF mamy obliczoną. W tym miejscu warto wspomnieć przede wszystkim o BAF (Bunker Adjustment Factor), czyli o korekcie paliwowej. Jest to system opierający się na automatycznym mechanizmie korygowania stawki w parciu o ceny paliw. Firmy działające na rynku międzynarodowym starają się uwzględniać jednocześnie zarówno BAF, jak i CAF. Dodatek walutowy jest uzupełniany przez dodatek paliwowy. Rozwiązanie to pozwala na zaoszczędzenie przez firmę na ciągłych zmianach cen paliw, które w niektórych okresach są szczególnie dotkliwe. Warto przy tym zaznaczyć, że spedytorzy zazwyczaj odgórnie dają sobie prawo do zmiany metodologii obliczania BAF, podobnie jak ma to miejsce w przypadku CAF. Choć każda firma zajmująca się transportem ma własne wskaźniki tego, na podstawie czego będzie dokonywać odpowiednich zmian, w praktyce należy zapamiętać główną prawidłowość: wskaźnik BAF rośnie lub maleje na podstawie zmian cen rynkowych paliwa. Choć każdy spedytor samodzielnie ustala, jak oblicza wartość BAF, zwykle opiera się to na wartości hurtowej 1 m sześciennego oleju napędowego, jaką publikuje za ubiegły miesiąc np. PKN Orlen.