Co to jest kontener?
Co to kontener? W transporcie jest to metalowa skrzynia o określonych parametrach i wymiarach, w której składowany jest ładunek. Obecnie rozmiary i wymagania ich dotyczące są zunifikowane tak, żeby transport lokalny, krajowy oraz międzynarodowym był jeszcze tańszy i prostszy w codziennej obsłudze. Obecnie kontener transportowy jest wykorzystywany w transporcie morskim, śródlądowym, drogowym oraz kolejowym. Jest to bardzo popularna forma przewozu wielu typów ładunku i w formę tego transportu wlicza się także cysterny i ładunki jednostkowe.
Krótka historia powstania kontenera
Pierwszy kontenery powstawały jeszcze przed 1914 rokiem i stosowała je firma z Nowego Jorku - Bowling Green Lift-Van Company. A już w 1934 europejska organizacja UIC zrzeszająca europejskich przewoźników kolejowych opracowała pierwsze zasady dotyczące konstruowania metalowych skrzyń do transportu ładunków. Pierwszy polski metalowy kontener opracowano w 1919 roku i jego autorem jest ppłk inż. Stanisław Rodowicz. Początkowo kontenery były stosowane w transporcie morskim w relacjach port-port, ale w 1966 roku postanowiono wprowadzić eksperyment i wypuszczono w Wielkiej Brytanii pierwszy pociąg towarowy załadowany kontenerami.
Definicja kontenera według wytycznych komitetu ISO
Międzynarodowy komitet techniczny ISO zajmujący się ustalaniem norm i definicji technicznych w 1960 roku wprowadził taką definicję kontenera:
- to urządzenie transportowe trwałe pozwalające na wielokrotny użytek
- jego budowa umożliwia na przewóz kilkoma środkami transportu bez konieczności przeładowywania ładunku znajdującego się w środku
- każdy kontener musi być wyposażony w mocowania, pozwalające na sprawne manipulowanie oraz przeładunek całej konstrukcji z jednego pojazdu na drugi
- kontener musi być tak skonstruowany, żeby załadunek i wyładunek odbywa się łatwo oraz w punkcie wyjścia i wejścia.
Standardowe wymiary kontenera transportowego
Kontener ma rozmiar standaryzowany i musi być on zgodny z wytycznymi międzynarodowych organizacji. Dzięki temu transport morski i lądowy odbywa się znacznie niższym kosztem, a każdy typ pojazdu jest kompatybilny z całą konstrukcją kontenera. Standaryzowana długość ustalona przez międzynarodową społeczność to dokładnie 20 stóp. Jeden kontener transportowy wyraża się w jednostce TEU, czyli 1 TEU to kontener o długości 20 stóp. Czasami są wykorzystywane konstrukcje o długości 30, 40 lub 45 stóp. Każdy kontener jest wyposażony w środku w haki oraz punkty zaczepień, które utrzymują ładunek na miejscu zwłaszcza podczas podróży morskich. Obecnie według wytycznych międzynarodowych większość kontenerów nie przekracza swojej ładowności wynoszącej 28 ton. W ramach standaryzacji oznaczeń każdy kontener ma przypisany numer, który składa się z ciągu czterech liter, sześciu cyfr i specjalnej cyfry kontrolnej.
Rodzaje kontenerów stosowane w transporcie
W zależności od przeznaczenia i budowy kontenerów rozróżnia się określone typy:
- kontener uniwersalny ogólnego przeznaczenia
- kontener o podwyższonej wysokości
- kontener o podwyższonej wysokości i z większą szerokością
- kontenery z możliwością kontrolowania temperatury
- kontener z otwartym dachem
- kontener z otwartymi bokami
- kontener z otwartym dachem i otwartymi bokami
- kontener typu platforma
- kontener z systemem wentylacji
- kontener do przewozu ładunków płynnych
- kontener z podłogą toczną
- kontener do przewozu gazów
- kontener z własnym agregatem
- kontener składany
- kontener ze zdejmowaną obudową
- kontener z podporami do samozaładunku
Sposoby przewożenia kontenerów
Obecnie kontenery są wykorzystywane masowo w transporcie morskim i lądowym. W transporcie morskim odbywa się to jednakowo w żegludze morskiej międzynarodowej, a także śródlądowej. Dla transportu kolejowego są przygotowane wagony platformy i specjalnie zaprojektowane wagony kontenerowe, dzięki czemu może on odbyć się bez przeszkód i w dużym tonażu z portu w sam w głąb lądu. W transporcie samochodowym stosuje się specjalną naczepę kontenerową, która jest ciągnięta przez ciągnik siodłowy. Tak jak ma to miejsce w przypadku transportu kolejowego, naczepy drogowe muszą być wyposażone w czopy mocujące kontener.