Transporty specjalne
Co to jest transport specjalny i jakie trzeba mieć zezwolenia na jego prowadzenie?
Jest to transport nietypowego ładunku na zasadach i warunkach innych niż jest to przyjęte ze względu na normy oraz przepisy obowiązujące w krajowych przepisach. Odnosi się to nie tylko do lokalnych norm bezpieczeństwa, higieny pracy i standardów przewozowych różnego typu ładunków, ale także przepisów kodeksu drogowego. Wynika to z nietypowych właściwości i wielkości ładunku, jego struktury oraz szybkiej możliwości zepsucia, który ma być przewieziony na trasie krajowej lub międzynarodowej.
Możliwości spedycji będą nie tylko zależeć od rodzaju towaru, ale także typu pojazdu przeznaczonego do jego przewozu. Transport specjalistyczny wymaga nietypowego podejścia do kwestii przewozowej. Istnieje wiele rodzajów ładunku, które nie mieszczą się lub z powodu bezpieczeństwa nie mogą być przewiezione w standardowym ciągniku siodłowym z naczepą albo samochodem typu dostawczego. W te kwestie wlicza się też transport towarów łatwo psujących oraz niebezpiecznych. Przewiezienie nietypowej przesyłki będzie wymagało dostarczenia niezbędnych pozwoleń, które są wydawane przez lokalnych oraz krajowych zarządców dróg lub władze regionalne.
Kiedy stosuje się transport specjalny?
O zezwolenie na transport regularny specjalistyczny trzeba się ubiegać w odpowiednich urzędach, które pozwalają na jego przejazd po drogach publicznych. Przewozem ponadnormatywnych, niebezpiecznych oraz łatwo psujących ładunków zajmuje się wiele specjalistycznych firm transportowych. Mogą się one pochwalić doświadczonymi pracownikami, którzy reagują w przypadku pojawiających się problemów na drodze oraz przygotowanymi do transportu specjalistycznego pojazdami. Nietypowa charakterystyka tego typu działalności wymaga nie tylko specjalistycznych pojazdów, ale także sporych przygotowań logistycznych oraz każdorazowego dokładnego sprawdzenia trasy przejazdu.
Transport specjalistyczny to usługa skierowana do właścicieli firm, którzy zajmują się sprzedażą lub produkcją ponadnormatywnych oraz łatwo psujących się produktów i półproduktów, które nie mogą być przewożone w pojazdach o standardowych rozmiarach. Wynika to nie tylko z braku zachowania skrajni lub zbyt dużej wysokości ładunku — do transportu specjalnego wliczamy także materiały niebezpieczne.
Rodzaje transportu specjalnego
Przewóz specjalny oraz wynikające z niego zezwolenia dzielą się na kilka podstawowych rodzajów. Podział wynika z rodzaju ładunku, który ma być przewieziony z punktu A do B oraz wymaga określonych warunków. Przez warunki rozumie się, że nie może to być zwykły samochód dostawczy ze standardową paką oraz większy pojazd siodłowy z naczepą. Obecnie na rynku oferowanych jest kilka usług, a specjalizujące się w tego transporcie firmy są odpowiednio przygotowane logistycznie i posiadają wymaganą flotę pojazdów.
- Transport towarów chłodzonych — nie można tego pojęcia mylić wyłącznie z przewożeniem towaru wymagającego niskiej temperatury. Towary chłodzone to ogólna charakterystyka produktów lub półproduktów, które wymagają temperatury na stałym poziomie. Ta grupa dzieli się na mniejsze podgrupy: chłodnia, izoterma, przewóz kontenerami i wagonami chłodzonymi. Przewóz powinien się odbyć w dobrze wyizolowanej przestrzeni, a jeżeli wymaga tego ładunek, to w suchym lodzie lub specjalnym żelu chłodzącym. Dotyczy to wszystkich towarów łatwo się psujących, które trzeba dostarczyć na znaczne odległości.
- Transport pojazdów — jest to przewóz różnego rodzaju pojazdów pojedynczo lub w większej ilości, który wymaga użycia naczep, kontenerów lub lawet. Transportem pojazdów często zajmują się specjalistyczni spedytorzy, który swój park taborowy wyposażyli w naczepy pozwalające na przewóz kilku pojazdów osobowych lub większych typu autobus, ciągnik siodłowy albo pojazd szynowy. Pojazd o znacznej długości ze względu na rozmiar będzie potrzebował specjalistycznej asysty oraz może być przewożony w porach o mniejszym natężeniu ruchu.
- Transport ponadgabarytowy — tutaj mówimy o ładunkach, których specyfika, czyli gabaryt, parametry techniczne oraz charakterystyczny kształt wymagają użycia specjalnego środka transportu. Przewożone są one głównie na naczepach niskopodwoziowych oraz odbywa się to w asyście pilotów. Czasem przewóz większej rzeczy, jak część od samolotu lub turbina wiatrowa będzie wymagał zgłoszenia i usunięcia części infrastruktury na drodze, która może wadzić lub uszkodzić transport. Transport ponadgabarytowy dzieli się na: przewozy ponadnormatywne, przewozy długie, przewozy wielkogabarytowe oraz przewozy ciężkie.
- Transport towarów niebezpiecznych — jest to kolejna gałąź przewozów specjalnych, która będzie wymagać od nas użycia specjalnie przygotowanych naczep lub pojazdów. Tego typu ładunek musi być uznany przez lokalne prawo krajowe za towar niebezpieczny i wymagający specjalnych warunków transportowych. Przy tego typu przesyłkach trzeba zachować dużą ostrożność, ponieważ ewentualny wypadek może spowodować wiele szkód na drodze oraz wśród ludzi. Przewóz towarów niebezpiecznych jest opisany w kilku konwencjach międzynarodowych: ADR — transport drogowy, DGR — transport lotniczy, IMO — transport morski i RID — transport kolejowy.
- Transport ON Board kurier — nie jest to typowy transport specjalistyczny i można do niego użyć standardowego pojazdu do przewozu towarów lub nawet samochodu osobowego. Specyfika transportu On Board kurier wynika z chęci szybkiego dostarczenia przez kuriera. Jest to osoba fizyczna wyznaczona do jak najszybszego oraz osobistego przekazania powierzonego przedmiotu. Tego typu transport jest przeznaczony dla osób, które muszą w bardzo szybkim czasie przekazać mniejszej wielkości przedmiot np. dużej wartości.
- Przewóz osób — jest to transport zorganizowany, który wymaga przewożenia osób z miejsca na miejsce. Może się on odbywać cyklicznie jak komunikacja publiczna, przewóz pracowników itd. lub incydentalnie w stylu zorganizowanej wycieczki wakacyjnej. Transport może odbywać się na drodze przy pomocy busów, autobusów lub autokarów. W przypadku transportu wodnego i lotniczego będzie to statek, samolot lub helikopter. Jest też możliwość zorganizowania eventowego przewozu kolejowego, z którego korzysta wiele grup osób oraz firm.
- Czartery — jest to specjalistyczna forma, która wymaga wynajęcia przestrzeni towarowej na dużą ilość ładunku. Czartery są możliwe nie tylko w transporcie kolejowym i lotniczym, ale także drogowym. W ramach usług czarterowych można wykorzystać dowolny rodzaj pojazdu i przewieźć każdy rodzaj ładunku, o jakim Państwo myślą. Jest to opcja specjalna, która jest warta rozważenia przy naprawdę dużej ilości ładunku, który musi być dostarczony nawet w kilka miejsc po drodze.
Gdzie uzyskać zezwolenia na transport specjalny?
Jak i gdzie uzyskać zezwolenie na transport regularny specjalny lub okazyjny? Wszystko jest to zależne od tego, do kogo zgłaszamy się po tego typu usługę. Jeżeli Państwo mają odpowiedni rodzaj pojazdu i niezbędną kadrę doświadczonych osób do przewozu ładunków specjalistycznych, to należy się zgłosić do wszystkich zarządców dróg, po których ma przebiegać przejazd ładunku. Warto zaznaczyć, że w naszym kraju mamy nie tylko drogi publiczne, ale też prywatne. W przypadku dróg publicznych mowa także o różnych właścicielach. Rozróżniamy je na:
- autostrady, drogi szybkiego ruchu i drogi krajowe — autostrady i drogi szybkiego ruchu podlegają zarządzie państwowym oraz Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. W przypadku, kiedy droga krajowa przebiega obok autostrady, traci swój dotychczasowy status i przechodzi pod opiekę gminy wiejskiej lub gminy miejskiej;
- drogi wojewódzkie — sieć dróg drugiego szczebla, która jest zarządzana przez jednostki podległe w urzędach wojewódzkich. Jest to droga istotna dla skomunikowania miejsc istotnych dla samorządu wojewódzkiego;
- drogi powiatowe — sieć dróg niższego rzędu, które dalej stanowią ważną sieć komunikacyjną dla mniejszych ośrodków miejskich w powiatach. Ta sieć dróg jest zarządzana przez jednostki powiatowe;
- drogi gminne i lokalne — sieć dróg całkowicie lokalnych, które podlegają pod zarząd gminy wiejskiej lub miasta, czyli gminy miejskiej. Ważna informacja! Część dawnych dróg krajowych z racji sąsiedztwa autostrady przechodzi pod zarząd lokalnego organu samorządowego;