Załadowca – to podmiot na rynku pełniący funkcję zlecającą transport.
Załadowca to najczęściej firma, która produkuje lub uczestniczy w sprzedaży towarów i potrzebuje przewieźć swój produkt do kolejnego pośrednika lub do konsumenta ostatecznego.
Jak widać z powyższej definicji załadowca może być pośrednikiem w łańcuchu logistycznym, więc funkcję załadowcy może mieć nie tylko firma produkcyjna, handlowa. Pośrednik jakim jest firma spedycyjna lub inny podmiot będący operatorem logistycznym również może pełnić rolę załadowcy.
Załadowca najczęściej nabywa usługę transportu aby swój towar (kupiony, wyprodukowany) przewieść do określonego miejsca (pośredniego lub docelowego). Załadowcą nie musi być przedsiębiorstwo, bowiem rolę załadowcy może pełnić również osoba fizyczna, która świadczy takie usługi nie koniecznie na zasadach działalności gospodarczej.
Odpowiedzialność załadowcy reguluje ustawa z dnia 1 stycznia 2012 r., która w swoich zapisach reguluje rolę załadowcy na rynku transportowym jak i jego bezpośrednie obowiązki, do których należą min.:
- fizyczne zabezpieczenie towaru przed przemieszczaniem się i ewentualnym uszkodzeniem
- odpowiedzialność pieniężna w przypadku zniszczenia, uszkodzenia przewożonego towaru
- dbanie o całkowitą masę przewożonego towaru tak aby była zgodna z przepisami i możliwościami technicznymi
- specjalne oznakowanie, w przypadku kiedy towar jest niestandardowy, wielkogabarytowy lub wystaje z pojazdu podczas transportu
Załadowca może być pociągnięty do odpowiedzialności finansowej, jeżeli nie zadbał należycie o bezpieczeństwo przewożonego towaru lub nakłaniał kierowcę do łamania obowiązującego prawa transportowego.
Załadowca również ma obowiązek sprawdzenie czy przewoźnik posiada odpowiednie zezwolenia, kompetencje i możliwości techniczne do przewożenia towaru w ramach obowiązującego prawa. Jeśli dojdzie do zdarzenia drogowego, załadowca może w niektórych przypadkach wymagać odszkodowania. Załadowca ma dwie drogi odszkodowawcze: pismo reklamacyjne (jeśli to nie przynosi skutku), sprawa sądowa na poziomie powództwa cywilnego.
Proces logistyczny nie zawsze jest standardowy, bowiem jest wiele zmiennych, które należy doregulować. Najlepszą formą jest umowa między podmiotami, gdzie można precyzyjnie opisać prawa i obowiązki każdej ze stron.
Załadowca z racji swojej strategicznej pozycji, zwłaszcza na rynku międzynarodowym, zrzesza się i występuje często jako jeden podmiot. Dotyczy to towarów ciężkich, sypkich, płynnych, gdzie po stronie przewożnika muszą być spełnione specyficzne wymogi. Z racji tego tylko niewiele podmiotów jest wstanie zrealizować tego typu zlecenie transportowe i ofeta trafia do wybranych przewoźniów.
Zobacz również jak zorganizować współpraca dla przewoźnika – czyli jak zdobyć dofinansowanie na firmę transportową