2.1 ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z MAGAZYNOWANYMI TOWARAMI
Dostarczane do magazynu towary stwarzają zagrożenie bezpieczeństwa w następujących przypadkach:
- kiedy towar jest dostarczony w uszkodzonych jednostkach ładunkowych,
- kiedy towar dostarczony jest w niewłaściwych opakowaniach transportowych lub zbiorczych,
- kiedy towar jest zaliczany do niebezpiecznych.
Dostarczone jednostki ładunkowe, które uległy zniekształceniu oraz częściowemu rozformowaniu, stanowią szczególne niebezpieczeństwo podczas rozładunku. Rozładunek powinien być prowadzony przez większą liczbę pracowników, z zastosowaniem pomocniczego sprzętu ochraniającego.
Po rozładunku jednostki ładunkowe powinny zostać powtórnie sformowane oraz zabezpieczone w taki sposób, aby nie stwarzały zagrożenia.
Dostawy towarów zaliczanych do niebezpiecznych powinny być rozładowywane przez pracowników przygotowanych do pracy z materiałami niebezpiecznymi, wyposażonych w środki ochrony osobistej z zastosowaniem niezbędnych urządzeń z zachowaniem zasad i środków ostrożności.
2.2 ZAGROŻENIA ZE STRONY URZĄDZEŃ MAGAZYNOWYCH
Urządzenia technologiczne wyposażenia magazynów dzielimy na następujące grupy:
- środki transportowe,
- urządzenia do składowania,
- pomocnicze urządzenia magazynowe (kontrolno-pomiarowe, transportowo-przeładunkowe).
Środki transportowe
Środki transportowe stwarzają najczęściej zagrożenie bezpieczeństwa pracy, gdy stosuje się urządzenia:
- nieodpowiedniego typu (udźwig, wysokość podnoszenia, sposób chwytania),
- niesprawne technicznie, nie dostosowane do pracy w pomieszczeniach o zagrożeniu pożarowym lub wybuchowym,
- obsługiwane przez nieuprawnionych pracowników.
Warunki bezpiecznej eksploatacji urządzeń transportu bliskiego określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 129, poz. 844). Zgodnie z nim:
- pracodawca powinien zapewnić zastosowanie rozwiązań organizacyjno - technicznych, w zakresie wyposażenia technicznego w celu wyeliminowania ręcznego przemieszczania ciężarów,
- ręczne przemieszczanie i przewożenie ciężarów o masie przekraczającej ustalone normy jest niedopuszczalne,
- masa ładunków przemieszczanych przy użyciu środków transportowych nie powinna przekraczać dopuszczalnej nośności lub udźwigu środka transportowego, rozmieszczenie ładunku powinno zapewniać bezpieczne warunki przewozu. Ładunek powinien być zabezpieczony przed upadkiem, przemieszczeniem na i ze środka transportu,
- przy obsłudze urządzeń transportu zmechanizowanego mogą być zatrudniane tylko osoby o właściwych kwalifikacjach.
Za bezpieczne użytkowanie środków transportu odpowiada kierownik magazynu. Odpowiada on także za:
- wyposażenie urządzeń w zabezpieczenia i instalacje zapewniające bezpieczne i higieniczne warunki pracy tych urządzeń,
- zapewnienie warunków do codziennej kontroli stanu technicznego, okresowych przeglądów, napraw, zgodnie z dokumentacją DTR producenta,
- przestrzeganie norm dotyczących wielkości ich załadowania, prędkości jazdy, zabezpieczenia ładunków przy przewozie,
- dopuszczania do ich obsługi tylko uprawnionych i przeszkolonych pracowników, nadzoru nad stanem technicznym urządzeń.
Pracodawca zobowiązany jest także do dostarczenia Instrukcji magazynowej dotyczącej bezpiecznych warunków transportu wewnętrznego w magazynie. Szczegółowe zasady wykorzystania wózków jezdniowych jako największej i najbardziej różnorodnej grupy środków transportowych reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70, poz. 650).
Urządzenia do składowania
Urządzenia do składowania w magazynie dzielimy na: regały, stojaki, wieszaki, zasieki, podkłady.
Najczęściej zagrożenie bezpieczeństwa pracy w magazynie może nastąpić w przypadku:
- zastosowania nieodpowiedniego typu urządzenia pod względem dostosowania do kształtu, wymiarów i masy składowanych jednostek ładunkowych,
- zastosowania konstrukcji nie gwarantującej stabilności ustawienia oraz stateczności po załadowaniu,
- braku elementów ochronnych dla słupów nośnych regałów czy stojaków, narażonych na uderzenia od urządzeń transportu lub ładunków,
- składowania na urządzeniach substancji niebezpiecznych lub składowania w przestrzeni zanieczyszczonej parami lub gazami takich substancji, powodujących korozję, osłabianie złącz i elementów nośnych,
- mocowania na urządzeniach do składowania dodatkowych urządzeń i przewodów, opraw oświetleniowych itp.,
- nieprawidłowego załadunku i rozładunku urządzeń przez operatora powodującego mechaniczne uszkodzenia.
Warunki dotyczące bezpiecznej eksploatacji regałów zostały określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. :
- przy składowaniu materiałów należy zapewnić, aby masa składowanego ładunku nie przekraczała dopuszczalnego obciążenia urządzeń przeznaczonych do składowania, a także wywiesić informację o dopuszczalnym obciążeniu podłóg, stropów i urządzeń przeznaczonych do składowania.
- regały powinny mieć wytrzymałą i stabilną konstrukcję,
- szerokość odstępów między regałami powinna być odpowiednia do stosowanych środków transportowych,
- sposób układania materiałów na regałach i ich zdejmowanie nie może stwarzać zagrożeń dla bezpieczeństwa pracowników.
- przedmioty łatwo tłukące się, niebezpieczne substancje i preparaty chemiczne oraz materiały o największej masie powinny być składane na najniższych poziomach regałów.
- przedmioty, których wymiary, kształt i masa decydują o ich indywidualnym sposobie składowania, powinny być ustawione lub układane stabilnie, z uwzględnieniem położenia ich środka ciężkości, tak aby zapobiec ich wywróceniu się lub spadnięciu.
Za przestrzeganie w magazynie zasad bezpieczeństwa składowania odpowiedzialny jest kierownik magazynu, który powinien okresowo kontrolować i nadzorować:
- oznakowanie urządzeń do składowania czytelnymi informacjami dotyczącymi dopuszczalnego obciążenia (gniazd, ramion, poziomów składowania, podestów),
- sposób zamocowania urządzeń do podłogi oraz skuteczność złącz montażowych,
- stan elementów ochronnych dla słupów pionowych, regałów, stojaków itp.,
- sposób bezpiecznego załadunku i rozładunku urządzeń do składowania.
Strona 4/6