Równowaga rynkowa
Równowaga rynkowa to jedno z popularniejszych zagadnień w mikroekonomii, dlatego warto znać jego definicję. Zatem co to jest równowaga rynkowa? Otóż jest to sytuacja na rynku konkurencyjnym, w której krzywa popytu przecina się z krzywą podaży, wyznaczając konkretną cenę, dlatego o równowadze rynkowej mówimy wtedy, gdy wielkość popytu jest taka sama jak wielkość podaży, co gwarantuje stabilny rynek. Jednak wszystko może się diametralnie zmienić pod wpływem różnych czynników. Zmiany po stronie podaży i popytu mogą być generowane przez zmianę liczby ludności, jej dochodów, warunków produkcji lub struktury popytu.
Jeśli cena jest wyższa od ceny równowagi, oznacza to, że na rynku panuje nadwyżka podaży nad popytem, zatem w celu osiągnięcia równowagi cena musi się obniżyć. Niższym cenom odpowiada wzrost wielkości popytu i zmniejszenie się wielkości podaży, dzięki czemu rynek powoli się stabilizuje. Natomiast w przypadku, gdy cena jest niższa od ceny równowagi rynkowej, mamy sytuację odwrotną od opisanej powyżej, w której istnieje niedobór produktu. Powrót do równowagi rynkowej możliwy jest po podwyższeniu cen.
Warto także wiedzieć, że wszelkie zależności między ceną, podażą a popytem są nazywane mechanizmem rynkowym, który pozwala odpowiedzieć na najważniejsze pytania dotyczące gospodarki i produkcji w przedsiębiorstwie. Analizując te dane, możemy podjąć właściwą decyzję o tym, co produkować, a także dla kogo produkować, aby generować zyski.
Równowaga rynkowa w monopolu
Warto również wspomnieć o zagadnieniu równowagi rynkowej w monopolu, która oznacza, że przedsiębiorstwo lub grupa małych firm działających wspólnie ma wyłączność na rynku. Monopol w tym przypadku może być naturalny, jeśli występują na tyle duże koszty stałe, że nie jest opłacalne zakładanie kolejnej firmy, lub jest on spowodowany ograniczeniami wolnej konkurencji. Istotne jest jednak to, że monopolista zawsze działa na takiej samej zasadzie, produkując jeden produkt i sprzedając go za ustaloną przez siebie cenę (price maker), jednocześnie maksymalizując zysk.