Oko na eksperta
Adam Redmer
Adam Redmer
Zakład Systemów Transportowych, Politechnika Poznańska

Wykładowca, trener i doradca biznesowy, Zakład Systemów Transportowych, Politechnika Poznańska.

 

Ceny w transporcie

kategoria:
Transport drogowy
29.01.2018

KONTRAKTY

 

W przypadku stałych, długoterminowych umów (kontraktów) na realizację usług transportowych, ustalone w nich ceny podlegają szeregowi korekt, wśród których typowe dla transportu drogowego są:

  • BAF (Bunker Adjustment Factor – nazwa wywodzi się z transportu morskiego), inaczej korekta (dopłata, klauzula) paliwowa, czyli mechanizm umożliwiający szybką reakcję (cenową) na niezależne od przewoźnika zmiany cen oleju napędowego na rynku. Wartość wskaźnika BAF ustalana jest na podstawie średniej ceny hurtowej 1 m³ paliwa (np. oleju napędowego ekodiesel), publikowanej przez wybraną lub wybrane rafinerie (w warunkach polskich bardzo często przez PKN Orlen).
  • CAF (Currency Adjustment Factor), inaczej korekta (dopłata) walutowa, czyli różnica procentowa pomiędzy kursem bazowym a średnią arytmetyczną dziennych kursów średnich np. NBP z miesiąca poprzedzającego miesiąc obowiązywania wskaźnika CAF, skorygowana współczynnikiem struktury kosztów walutowych uwzględnianych w cenie przewozu.
  • Dopłata (opłata) drogowa, wykazywane w cenie usługi transportowej koszty korzystania z dróg płatnych (obowiązuje dla pojazdów o DMC > 3,5 t na wybranych odcinkach autostrad (w tym koncesyjnych), dróg ekspresowych i krajowych, których łączna długość objęta opłatami wynosiła w 2022 roku w Polsce ok. 4,1 tyś. kilometrów, i wg Ministerstwa Infrastruktury jeszcze w tym samym roku miała objąć kolejne 1,4 tyś. km), czyli tzw. e-myto lub inaczej e-TOLL, wcześniej viaTOLL.

W przypadku współpracy z operatorami logistycznymi ceny usług transportowych nie zależą zazwyczaj wprost od odległości przewozu (kilometrów). Jest tak dlatego, że ładunek z punktu A (nadawca, załadowca) do B (odbiorca) nie jest przewożony najkrótszą drogą a zazwyczaj via 2 huby / magazyny przeładunkowe (cross-dockingowe). Stawki ustalane są zatem inaczej niż ma to miejsce w przewozach FTL czy LTL. Zazwyczaj są to tzw. „stawki płaskie” (niezależne od odległości), a więc np. stała kwota za wywiezienie określonej jednostki ładunkowej (najczęściej paletowej jednostki ładunkowej – pjł.) i dostarczenie jej w dowolne miejsce w kraju. Czasami stawka ta jest ustalana strefowo (w danym promieniu od punktu nadania). Parametry owej jednostki ładunkowej (np. maksymalna waga i wysokość) definiowane są z góry. Cena zaś może być wyższa w przypadku jednorazowego nadania liczby jednostek ładunkowych mniejszej niż określona. Często spotykana graniczna liczba jednorazowo nadawanych jednostek wpływająca na cenę to 4 lub 6 pjł.

 

Przykładowe ceny w transporcie drogowym
 

Orientacyjne ceny transportu drogowego rzeczy, pojazdami wysokotonażowymi (24t / 33 europalety), w przewozach krajowych kształtowały się przez wiele lat na poziomie 3.0-3.5 zł/km ładowny i 2.5-3.0 zł/km przebiegu, zaś w przewozach międzynarodowych w granicach 3.5-4.5 zł/km ładowny (symboliczne 1 euro) i 3.0-4.0 zł/km przebiegu, przy czym generalnie wyższe stawki obowiązywały na kierunkach przewozowych z Polski za granicę (kierunkach wywozowych), niższe zaś na kierunkach do Polski (powrotnych), podobnie wyższe stawki obowiązywały w Europie zachodniej, niż środkowo-wschodniej. Z kolei cena wywozu 1 europalety w dowolne miejsce w kraju wahała się najczęściej w granicach 85-115 zł.

Należy mieć jednak na uwadze, że rynek transportowy to tzw. wolny rynek – ceny podlegają tu negocjacji (są umowne) i mogą, czasem istotnie, odbiegać od podanych przykładów. Tak też się stało w ostatnich dwóch latach. W wskutek oddziaływania wielu niekorzystnych czynników, w głównie Brexit-u, pandemii COVID-19 i wreszcie wojny rosyjsko-ukraińskiej, stawki transportowe drastycznie wzrosły. Obecnie, 2022 rok, w ww. przewozach wysokotonażowych, stawki krajowe kształtują się na poziomie przeciętnym 4.0-5.0 zł/km ładowny i 3.5-4.5 zł/km przebiegu, zaś w przewozach międzynarodowych w granicach 5.0-7.0 zł/km ładowny (czyli nawet 1,5 euro/km) i 4.5-6.0 zł/km przebiegu.

 

Lekcje które mogą cię zainteresować:

  1. Kalkulatro kosztów transportowych
  2. Zezwolenia na przewóz rzeczy w transportcie międzynarodowym
  3. Fleet Manager w firmie transportowej

 

Strona 3/3