Autostrady w Polsce
Jaka jest Polska definicja autostrady? Pierwsze zagadnienie prawne w naszym kraju zaczęły się pojawiać już w latach 60. XX wieku. Autostrada była wtedy uznawana za drogę specjalną zaprojektowaną i zbudowaną dla ruchu międzymiastowego ze specjalnym oznaczeniem. Obecne prawodawstwo definicję autostrady oraz samych dróg ekspresowych tłumaczy dokładnie w dwóch aktach prawnych:
ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych Dz.U. z 2021 r. poz. 1376 z późniejszymi zmianami w art. 3 pkt 2 i art. 4 pkt 10 oraz pkt 11 jest wspomniane, że autostrada to droga publiczna o ograniczonej dostępności i przeznaczona tylko do ruchu samochodowego. Wyposażona w dwie trwale rozdzielone jezdnie jednokierunkowe oraz wyposażona w bezkolizyjne skrzyżowania wielopoziomowe. Musi być wyposażona w urządzenia obsługi podróżnych i przesyłek — tylko dla użytkowników autostrady;
ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. o prawie ruchu drogowego Dz. U. z 2021 r. poz. 450 z późniejszymi zmianami w art. 2 pkt 3 i pkt 4 definiuje autostradę w następujący sposób. Musi to być droga dwujezdniowa ze stosownymi oznaczeniami w postaci znaków pionowych oraz poziomych. Na tego typu drodze nie dopuszcza się ruchu poprzecznego i tylko dla ruchu samochodowego — wyjątek mogą stanowić czterokołowce osiągające więcej niż 40 km/h. Dotyczy to również ciągniętych przyczep.
Lista autostrad w Polsce
Obecnie w naszym kraju jest 6 dróg, które są usystematyzowane jako autostrady. Obecnie w naszym kraju planowo są wybudowane trzy autostrady. Reszta jest gotowa więcej niż w 50% — pozostaje jeszcze kilka odcinków planowanych lub czekających na zakończenie procedury przetargowej.
Obecnie działające odcinki w Polsce:
Autostrada A1 — Rusocin - Grudziądz - Toruń - Kutno - Stryków - Łódź - Tuszyn - Piotrków Trybunalski - Kamieńsk - Radomsko - Częstochowa - Pyrzowice - Piekary Śląskie - Bytom - Zabrze - Gliwice - Knurów - Rybnik - Żory - Gorzyczki - granica państwa (Czechy) — brakuje jeszcze kilku odcinków;
Autostrada A2 — granica państwa (Niemcy) - Świecko - Słubice - Nowy Tomyśl - Poznań - Września - Słupca - Konin - Koło - Łódź - Łowicz - Skierniewice - Grodzisk Mazowiecki - Pruszków - Warszawa - Mińsk Mazowiecki - Siedlce - Biała Podlaska - Kukuryki - granica państwa (Białoruś) — brakuje jeszcze kilku odcinków;
Autostrada A4 — granica państwa (Niemcy) - Jędrzychowice - Zgorzelec - Bolesławiec - Legnica - Wrocław - Prądy - Krapkowice - Gliwice - Ruda Śląska - Chorzów - Katowice - Mysłowice - Jaworzno - Chrzanów - Trzebinia - Kraków - Wieliczka - Szarów - Bochnia - Brzesko - Tarnów - Dębica - Rzeszów - Łańcut - Jarosław - Korczowa - granica państwa (Ukraina) — w całości wybudowana;
Autostrada A6 — granica państwa (Niemcy) - Kołbaskowo - Radziszewo - Szczecin - Rzęśnica — w całości wybudowana;
Autostrada A8 — Autostradowa Obwodnica Wrocławia — w całości wybudowana;
Autostrada A18 — granica państwa (Niemcy) - Olszyna - Królów - Rusocice - Iłowa - Luboszów - Golnice - Krzyżowa — brakuje jeszcze kilku odcinków;
Trasa Północ — Południe
W naszym kraju jest tylko jedna autostrada, która skupia się w relacji Północ-Południe. Autostrada A1 skupia się w samym centrum Polski i zaczyna się w okolicach Gdańska, biegnie w okolicach Grudziądza, a potem na północ od Łodzi krzyżuje się z autostradą A2. Obecnie odcinek Północny kończy się na Piotrkowie Trybunalskim. Dalszy odcinek biegnący aż do Częstochowy jest obecnie w budowie. Od Częstochowy już wybudowany odcinek A1 przecina aglomerację górnośląską i węzłem z autostradą A4, a potem dociera już do samej granicy Czeskiej w okolice Gorzycka. Autostrada A1 jest jedną planową w relacji z północy na południe, odcinek A3 biegnący po zachodniej stronie Polski ostatecznie wypadł z planów i zastąpiła go droga szybkiego ruchu. Dodatkową wspomogą ma być również budowana w kolejnych etapach droga szybkiego ruchu S7 biegnąca ze Śląska przez Warszawę, aż do samego Gdańska.
Trasa Wschód — Zachód
Relacja z zachodu na wschód jest znacznie lepiej zagospodarowana przez autostrady. Jest już ukończona autostrada A4, która biegnie południowym krańcem Polski do naszego wschodniego sąsiada Ukrainę. Mogą też wybrać się Państwo autostradą A2, która w dawnym śladzie niedokończonej Olimpijki (budowanej z okazji olimpiady w Moskwie) ciągnie się do Niemiec przez Poznań, a w okolicach Łodzi krzyżuje się z autostradą A1. Dalej droga wpada do Warszawy. Wschodni odcinek obecnie zatrzymuje się w Mrozach za Warszawą — droga do granicy Białoruskiej jest obecnie w budowie.
Warto wspomnieć o dwóch drobnych odcinkach autostrad A6 i A18, którą są jeszcze pozostałością po wielkim programie budowy autostrad z czasów III Rzeszy. W czasach PRLu i jeszcze w latach 90 kierowcy jeździli po betonowych płytach pamiętających lata 40 XX. wieku. Obecnie odcinek A6 od granicy Niemiec do Szczecina jest kompletnie odremontowany i gotowy, dalej zastąpi go droga ekspresowa, która jest w budowie. Krótki odcinek A18 od granicy Niemiec do Golnic jest w trakcie remontu i przebudowy starego betonowego pasa. Relacja od Golnic do Krzyżowej, gdzie łączy się z autostradą A4, jest już gotowa.
Oznaczenie autostrad
Polskie oznaczenie autostrad jest regulowana prawnie i istnieje stała systematyka, której zarządca drogi musi się trzymać. Po pierwsze wjazd na autostradę jest oznaczany znakiem drogowym o symbolu D-9 — prezentuje on dwa jezdnie autostrady z wiaduktem nad nimi, a wszystko to prezentuje się na niebieskim tle. Koniec autostrady jest oznaczony podobnym znakiem z wielkim czerwonym przekreśleniem. Oznaczenie autostrad rozpoczyna się od litery A i jest oznaczony systematyką numeracji zgodną z rozkładem dróg krajowych. Po oddaniu autostrady sąsiadująca traci swoje znaczenie i oddaje swoją numerację — tak było z DK2, która zamieniła się w DK92.
Warto wspomnieć, że polskie autostrady również należą do europejskiego systemu korytarzy transportowych. Dlatego na mapach oraz samych autostradach spotkamy się z podwójnym oznaczeniem. Naszym polskim normatywnym A z kolejną przyporządkowaną liczbą na czerwonym tle, a także europejskim zielonym E również z przyporządkowanym oznaczeniem liczbowym korytarza.
Jak płacić za autostradę
Polski system autostrad dzieli się na dwa systemy prywatne oraz publiczne. Publiczne odcinki są wybudowane oraz zarządzane przez GDDKiA, a także całkowicie bezpłatne. Jest też system prywatny pamiętający system koncenariuszy z lat 90, gdzie każdorazowy przejazd podlega opłacie. Obecnie są to odcinki:
Autostrada A1:
— Pruszcz Gdański do Toruń Południe około 24 km;
Autostrada A2:
— Rzepin do Komorniki;
— Krzesiny do Strykowa
Autostrada A4:
— Bielany Wrocławskie do Gliwice Sośnica;
— Mysłowice do Balic;
Wspomniane odcinki można opłacić na kilka sposobów. Po pierwsze w systemie otwartym przejeżdżają przez bramkę poboru opłat — w zależności od typu pojazdu. I w tzw. systemie zamkniętym, gdzie kierowca w pierwszym punkcie pobiera bilecik, a potem w drugim dokonuje stosownej opłaty uzależnionej od rodzaju pojazdu. Państwo polskie dopuściło również systemy poboru opłat typu viaTOLL, e-TOLL, system automatyczny typu videoTOLL, a także system opłat w swobodnym ruchu.
Ile kosztuje przejazd polską autostradą?
Według planów polskiego rządu po oddaniu wszystkich odcinków autostrad przejazd ma być płatny. W porównaniu do europejskich odcinków ceny autostrad na płatnych odcinkach nie prezentują się tanią, a stawki systematycznie wzrastają. Pokonanie całego płatnego odcinka autostrady A1 dla samochodu osobowego bez przyczepy kształtuje się około 30 złotych w jedną stronę. Przejazd po płatnych odcinkach autostrady A2 w jedną stronę dla osobówki zamyka się w kwocie około 90 złotych. Samochody powyżej 3,5 ton są zobowiązane do korzystania z elektronicznego systemu poboru opłat — w przypadku jego braku czeka nas mandat od 500 do 1500 złotych. Aktualne taryfy elektronicznych systemów poboru opłat można bez problemu znaleźć na oficjalnej stronie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Warto, żeby Państwo tam zajrzeli oraz dowiedzieli się więcej o działaniu samych autostrad.
Jaka jest maksymalna prędkość poruszania się po autostradach?
A do jakich prędkości są dostosowane nasze polskie autostrady. Obecnie w zależności od rodzaju pojazdu mogą Państwo rozwinąć prędkości maksymalne do:
- samochody osobowe, motocykle i samochody ciężarowej o wadze maksymalnej do 3,5 Ton mogą się poruszać z prędkością do 140 km/h;
- samochody osobowe, ciężarowe i motocykle z przyczepą, a także wozy powyżej masy 3,5 Ton są zobowiązane do jazdy maksymalnej do 90 km/h;
- jeżeli pojazd ma urządzenie wystające z przodu, musi jechać z prędkością dopuszczalną 60 km/h;
Optymalizuj koszty związane z transportem z największą giełdą transportową transportową w Polsce